Τι είναι μια αλληλέγγυα και συμπεριληπτική κοινότητα;

Πρόκειται για μέρη που είναι ευαισθητοποιημένα και ενημερωμένα για τις συνέπειες της άνοιας στα άτομα που πάσχουν από την νόσο και στους φροντιστές τους, και είναι καλύτερα προετοιμασμένα για να τους εντάξουν στην κοινωνία. Οι κοινότητες αυτές στοχεύουν στη μείωση του στίγματος και του αποκλεισμού που συχνά βιώνουν τόσο τα άτομα με άνοια όσο και οι φροντιστές τους. Μια κοινότητα χωρίς αποκλεισμούς και φιλική προς την άνοια θέλει να ενδυναμώνει και τους δύο ανθρώπους και να αντιμετωπίζει τα άτομα με άνοια και τους φροντιστές τους με αξιοπρέπεια.

ΙΣΠΑΝΙΑ

Η κοινότητα στην Ισπανία δημιουργήθηκε από το κοινωνικό δίκτυο που υπάρχει στο δήμο Burjassot και διευθύνεται από το τμήμα για τους ηλικιωμένους. Συγκέντρωσε κοινωνικές οργανώσεις καθώς και τεχνικές υπηρεσίες του δήμου και οικογένειες που ζουν καθημερινά με άτομα που πάσχουν από άνοια, είτε ως φροντιστές είτε ως μέλη της οικογένειας. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, έγινε ενημέρωση για τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα άτομα με άνοια και οι φροντιστές τους, καθώς και για το τι πρέπει να κάνει ένα ίδρυμα ή οργάνωση σε περίπτωση που βρεθεί αντιμέτωπο με ένα άτομο που πάσχει από αυτή την νόσο. Η συμμετοχή τους στη συνάντηση έδωσε την ευκαιρία να γίνουν μέρος της Φιλικής-προς-την-Άνοια Κοινότητας, λαμβάνοντας ένα “αυτοκόλλητο” που τους χαρακτηρίζει ως φιλικό-προς-την-άνοια οργανισμό και ένα σχέδιο επικοινωνίας, ώστε να μπορούν να διαδώσουν το μήνυμα στα κοινωνικά τους δίκτυα και να προσεγγίσουν περισσότερους ανθρώπους, γίνοντας μέρος του χάρτη των ενδιαφερομένων μονάδων της εφαρμογής ReMIND. Η συμμετοχή τους σε αυτή τη συνάντηση ήταν εύκολη χάρη στην προηγούμενη εργασία που πραγματοποιήθηκε σε δημοτικό επίπεδο, μέσω εκπαιδευτικών σεμιναρίων που απευθύνονταν σε δημοτικές και περιφερειακές τεχνικές υπηρεσίες που παρέχουν ψυχοκοινωνική υποστήριξη στα άτομα με άνοια, καθώς και σε εκείνες που απευθύνονταν στους ίδιους τους φροντιστές.

Στη MUSOL θεωρούμε ότι αυτό είναι ένα καλό σημείο εκκίνησης για τη δημιουργία μιας κοινότητας, την ενίσχυση της υποστήριξης που λαμβάνουν οι φροντιστές και την προσφορά ενός χώρου ανταλλαγής απόψεων στον οποίο μπορούν να νιώσουν ότι υποστηρίζονται από άτομα σε παρόμοιες συνθήκες και εξειδικευμένες οργανώσεις.

ΙΤΑΛΙΑ

Η κοινότητα του reMIND στην Ιταλία δημιουργήθηκε στην αρχή μέσω της συνεργασίας με ενώσεις που είναι ήδη παρούσες στην περιοχή. Συγκεκριμένα, η Europole δημιούργησε μια σταθερή συμμαχία με την ένωση Alzheimer Ιταλίας στο γραφείο της στη Βερόνα. Η ένωση Alzheimer Verona δραστηριοποιείται στην περιοχή τα τελευταία 25 χρόνια και λειτουργεί 17 εργαστήρια και κέντρα υποστήριξης στην πόλη και την επαρχία. Επιπλέον, η οργάνωση εργάζεται προκειμένου να αναγνωριστεί η γειτονιά San Zeno στη Βερόνα ως κοινότητα φιλική προς την άνοια. Η συνεργασία μεταξύ της Europole και της Ένωσης Alzheimer Verona επέτρεψε και στις δύο οργανώσεις να αυξήσουν τις αρμοδιότητές τους και έτσι να παρέχουν στα άτομα με άνοια και στους επίσημους και άτυπους φροντιστές τους περισσότερες ευκαιρίες να ακουστούν και να συμπεριληφθούν στην κοινωνία. Οι λειτουργοί της ένωσης συμμετείχαν στα διακρατικά μαθήματα κατάρτισης του έργου και στη συνέχεια μοιράστηκαν τις δεξιότητες που απέκτησαν με άλλους φροντιστές και εθελοντές. Η Europole μετέφρασε το εγχειρίδιο I-Support του ΠΟΥ στα ιταλικά και το μοιράστηκε με τους χειριστές της ένωσης, ώστε να μπορούν να το χρησιμοποιούν με τους χρήστες και τις οικογένειές τους. Η Europole διοργάνωσε μια εκδήλωση ευαισθητοποίησης του κοινού με την ένωση στις 26 Οκτωβρίου 2023 με τίτλο “Με κλειστά μάτια – Φροντίδα ανθρώπων, ένα νέο επάγγελμα”. Γιατροί και εμπειρογνώμονες (μεταξύ των οποίων ο καθηγητής Alberto Oliverio, γνωστός βιολόγος και νευροψυχολόγος από το Πανεπιστήμιο La Sapienza της Ρώμης) συμμετείχαν στην εκδήλωση, εξετάζοντας το θέμα της άνοιας από διάφορες οπτικές γωνίες: πρόληψη, έναρξη, θεραπεία, εξέλιξη και συναισθηματική επιβάρυνση των φροντιστών. Σε τοπικό επίπεδο, η Europole αποφάσισε να οργανώσει δραστηριότητες ενημέρωσης σε συνεργασία με την ένωση La Cavalara di Volargne (στην επαρχία της Βερόνας), η οποία συγκεντρώνει εθελοντές που οργανώνουν εκδηλώσεις για την προώθηση της περιοχής. Ο σύλλογος αυτός αποτελείται από ενήλικες και ηλικιωμένους που ενδιαφέρονται πολύ για τα θέματα πρόληψης και υποστήριξης των φροντιστών ατόμων με άνοια, καθώς πολλοί από αυτούς βρίσκονται στη θέση να φροντίζουν ένα μέλος της οικογένειάς τους που πάσχει από την νόσο. Ως εκ τούτου, η Europole διοργάνωσε διάφορες εκδηλώσεις ενημέρωσης και διαλόγου με τα μέλη του συλλόγου και τους κατοίκους του χωριού, η σημαντικότερη από τις οποίες ήταν η εκδήλωση με τον καθηγητή Alberto Oliverio “Το Αλτσχάιμερ και ο ανθρώπινος εγκέφαλος, τι το προλαμβάνει και τι το καθυστερεί” που διοργανώθηκε στις 25 Οκτωβρίου 2023. Η Europole αποφάσισε επίσης να παρουσιάσει το θέμα της πρόληψης και της υποστήριξης των ατόμων με άνοια στους νέους φοιτητές. Από την αρχή του έργου συμμετείχαν καθηγητές από την επαγγελματική σχολή για κοινωνικούς λειτουργούς και λειτουργούς υγείας “Michele Sanmicheli” στη Βερόνα. Έφεραν πολλά από τα περιεχόμενα του έργου στα μαθήματά τους σχετικά με το θέμα της άνοιας, προκειμένου να παρέχουν στους νεαρούς μαθητές συγκεκριμένες δεξιότητες για την τοποθέτηση σε θέσεις εργασίας και, πάνω απ’ όλα, μια ευρύτερη κοινωνική ευαισθητοποίηση για το θέμα. Στις 7 Φεβρουαρίου 2024, ο καθηγητής Oliverio θα πραγματοποιήσει μια ειδική διάλεξη για 200 μαθητές του τελευταίου έτους του σχολείου τους, δίνοντάς τους θεμελιώδεις πληροφορίες για το πώς να γίνουν επαγγελματικά και ανθρώπινα ικανοί φροντιστές.

ΠΟΛΩΝΙΑ

 Ένα στοιχείο δημιουργίας του δικτύου υποστήριξης είναι μια βάση δεδομένων με χώρους φιλικούς προς την άνοια για τα άτομα που πάσχουν από την νόσο και τους φροντιστές τους, η οποία αποτελεί μέρος της εφαρμογής reMIND για κινητά. Ο κατάλογος περιλαμβάνει 50 τοποθεσίες στην περιοχή Słupsk που σχετίζονται με τον πολιτισμό, την εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη, τις κοινωνικές υπηρεσίες, την αποκατάσταση, τον αθλητισμό και την ψυχαγωγία, τα οποία έχουν τοποθετηθεί στον χάρτη. Το δεύτερο στοιχείο της δημιουργίας είναι η καθιέρωση της συνεργασίας μεταξύ των εκπαιδευτικών, πολιτιστικών ιδρυμάτων και ιδρυμάτων περίθαλψης στο Słupsk για την υλοποίηση δραστηριοτήτων του έργου και τη δημιουργία μιας συνεργασίας για την υποστήριξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με άνοια. Μέχρι στιγμής, στο πλαίσιο του έργου έχουν ενταχθεί το Πανεπιστήμιο Pomeranian – Ινστιτούτο Επιστημών Υγείας και το Ινστιτούτο Παιδαγωγικής, “Bezpieczna Przystań” Κέντρο Ημερήσιας Φροντίδας του Δημοτικού Κέντρου Οικογενειακής Βοήθειας και Πολιτιστικό Κέντρο. Το τρίτο αναπόσπαστο μέρος του έργου για την δημιουργία της κοινότητας στο Słupsk ήταν οι τοπικές εκπαιδεύσεις που υλοποιήθηκαν στο τέλος του 2023. Λεπτομέρειες σχετικά με τις τοπικές εκπαιδεύσεις μπορείτε να βρείτε στη σχετική καρτέλα.

ΕΛΛΑΔΑ

Η IDEC αποφάσισε να εμπλέξει ενεργά την Alzheimer Athens, μια μη κερδοσκοπική οργάνωση που έχει ως στόχο την ευαισθητοποίηση για όλες τις μορφές άνοιας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με άνοια και των οικογενειών τους. Η Alzheimer Athens διαχειρίζεται 9 Κέντρα Ημερήσιας Φροντίδας για άτομα με άνοια, 4 Κινητές Μονάδες Άνοιας και 1 Υπηρεσία κατ’ οίκον φροντίδας και έχει συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη και εφαρμογή του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Άνοια. Η IDEC αποφάσισε να συνάψει συμμαχία μαζί τους, με αποτέλεσμα η οργάνωση να παρέχει πρόσβαση στο δίκτυό της.

Συμμετείχαμε σε εκδηλώσεις του “Alzheimer Athens”, όπου μας δόθηκε η ευκαιρία να ενημερώσουμε άμεσα το κοινό-στόχο, τα άτομα με άνοια, τους συγγενείς τους και τους επαγγελματίες υγείας που ενδιαφέρονται για τη νόσο Alzheimer για το έργο reMIND, τι προσφέρει και φυσικά την κοινότητα που χτίζουμε.

Στο πλαίσιο της κοινότητας reMIND, η IDEC έχει επίσης αναπτήξει σχέσεις με επαγγελματίες υγείας που διδάσκουν τους οικογενειακούς φροντιστές (άτυπους και επίσημους) σχετικά με την άνοια. Αυτοί οι επαγγελματίες υγείας όχι μόνο μας συμβουλεύτηκαν κατά τη διάρκεια του έργου, αλλά και ορισμένοι από αυτούς συμμετείχαν στις εκπαιδεύσεις”. Ρίξτε μια ματιά στις κοινότητες αλληλεγγύης χωρίς αποκλεισμούς που δημιουργήθηκαν σε κάθε ένα από τους χώρους παρέμβασης του έργου.

ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ

Η έννοια της “Κοινότητας-φιλικής προς την άνοια” αναφέρεται σε ένα μέρος όπου όλοι οι πολίτες κατανοούν την νόσο και τις σοβαρές επιπτώσεις αυτής, τόσο ως προς τα άτομα που πάσχουν από άνοια, όσο και στις οικογένειές και τους φροντιστές τους, και είναι πρόθυμοι να τους σεβαστούν, συμπεριλάβουν και να υποστηρίξουν στην καθημερινότητα τους.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Πορτογαλία είναι, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η 4η χώρα στον κόσμο με τον υψηλότερο επιπολασμό της άνοιας, το μοντέλο του έργου ReMIND για την δημιουργία μιας κοινότητας φιλικής προς την άνοια (DFC) επιλέχθηκε να εφαρμοστεί πιλοτικά σε έναν ολόκληρο δήμο, τον δήμο της Κούβας (ένα μικρό αγροτικό χωριό, στην ενδοχώρα, στην περιοχή του νότιου Alentejo, με ±4800 κατοίκους). Η έννοια της κοινότητας και ολόκληρο το μοντέλο του έργου Remind διερευνήθηκαν λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά και τις κοινωνικοδημογραφικές πτυχές της κοινότητας, καθώς και το τρέχον θεσμικό της πλαίσιο, βασιζόμενοι στο γεγονός ότι τα χαρακτηριστικά αυτά θα αντιπροσώπευαν πολλούς άλλους ηλικιωμένους και πάσχουσες κοινότητες στην περιοχή και στη χώρα.

Το σημείο εκκίνησης για την ανάπτυξη της κοινότητας στο Δήμο της Κούβας ήταν η εφαρμογή πολλών ενεργών μέτρων με στόχο, πρώτα απ’ όλα, την εμπλοκή των βασικών ενδιαφερομένων μερών (συναντήσεις, παρουσιάσεις του έργου, συμμετοχή και μαρτυρίες από τους πάσχοντες), και αργότερα η επίσημη συγκρότηση ενός τοπικού δικτύου. Αυτό το τοπικό δίκτυο, που αποτελεί τον πυρήνα της κοινότητας, στοχεύει στη δημιουργία ενός “οικοσυστήματος” με βάση τους πολίτες και την εγγύτητα των θεσμικών οργάνων, μέσω της αποτελεσματικής συνεργασίας (άρθρωση των προσπαθειών και ανταλλαγή δεξιοτήτων και γνώσεων) και της παροχής πόρων (υλικών, ανθρώπινων, τεχνικών ή άλλων), ικανών να υποστηρίξουν, να ενδυναμώσουν και να προσφέρουν αποτελεσματικές απαντήσεις, καθιστώντας τις προσιτές και διαθέσιμες στα άτομα με άνοια και, ιδιαίτερα, στους άτυπους φροντιστές τους.

Με την υποστήριξη αυτού του τοπικού δικτύου δημόσιων και ιδιωτικών φορέων και εκπροσώπων της κοινωνίας των πολιτών, δημιουργείται στη συνέχεια μια κοινότητα χωρίς αποκλεισμούς και φιλική, ικανή να αγκαλιάσει μια πρόταση για καινοτομία και κοινωνικό μετασχηματισμό και ικανή να υποστηρίξει την ένταξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ατόμων με άνοια και των φροντιστών τους.